Phương Lan từng lọt vào top 10 người đẹp trong cuộc thi Hoa khôi thể thao năm 1993, là gương mặt bìa của nhiều trang báo thể thao, nhưng phận má hồng thường lắm truân chuyên.

Lấy chồng từ năm 19 tuổi, cái tuổi đẹp nhất của một cô gái đẹp với suy nghĩ đơn giản là tìm cho mình một lối thoát sau chuỗi tuổi thơ không mấy bình yên. Bây giờ khi hỏi chị có hối tiếc vì đẹp như thế mà lại vội vàng quá không, Phương Lan chỉ cười buồn: Âu đó là duyên số!

Phương Lan đến với wushu cũng xem như là duyên số giống như... lấy chồng vậy. Chỉ có điều duyên số với wushu đã đem đến cho chị một tương lai tươi sáng, đến mức giờ nhắc lại Phương Lan vẫn thấy việc chị chuyển sang học wushu trong bối cảnh đã có gia đình và có một công việc ổn định ở nhà máy bánh kẹo Hải Châu là một quyết định đúng đắn. Thông thường có mấy ai đổi cái ổn định để lấy cái bấp bênh như nghiệp thể thao đâu ?

Phương Lan đến giờ vẫn cảm ơn thể thao vì nhờ nó mà chị mới có được cuộc sống như ngày hôm nay dẫu rằng những ngày trở trời, chị lại vật vã với chứng đau nửa đầu, hậu quả của chấn thương thoát vị đĩa đệm cổ và đau nhức đầu gối đến mức không trèo cầu thang được. Phương Lan bảo cái gì cũng có giá của nó, đó là sự hy sinh cho cái nghiệp mà chị đã đam mê và theo đuổi. Sự hy sinh đó, chị cho rằng đã được đền đáp xứng đáng bằng cuộc sống hiện tại.

Công việc của một HLV trưởng đội tuyển wushu quốc gia cùng chức danh của một trọng tài wushu quốc tế luôn khiến chị bận rộn quanh năm, hết tập huấn trong nước lại thi đấu quốc tế. Trên các thảm đấu wushu của các kỳ SEA Games, ASIAD hoặc các giải wushu châu lục, thế giới người ta thường nao lòng khi thấy một nữ trọng tài xinh đẹp tham gia điều hành các trận đấu.

Ở SEA Games 25, cánh phóng viên Việt Nam sang Lào theo dõi đại hội đã rất xúc động khi nhìn thấy những giọt nước mắt lăn dài trên má của cả hai mẹ con mỹ nữ wushu qua hai thế hệ. Khi ấy dù cố gắng nhưng Thùy Linh đã không thể bảo vệ được ngôi vô địch của kỳ SEA Games trước ở nội dung nam quyền của nữ. Mẹ Phương Lan dù làm trọng tài cũng không thể giúp gì được cho con gái, lại đã trải qua quãng đời thi đấu nên quá hiểu nỗi niềm của con gái khi ấy.

Nước mắt hai mẹ con ở SEA Games 25 khi Thùy Linh không bảo vệ được ngôi vô địch. Ảnh: Tuấn Tú.

Duyên với nghiệp thể thao của Phương Lan "có hậu" hơn nhiều VĐV khác. Nhưng cái duyên số lấy chồng từ năm 19 tuổi lại đang làm chị lẻ loi chiếc bóng. Nghe thật lạ, ai cũng nghĩ đẹp như chị, đến 39 tuổi rồi mà sóng mắt vẫn mơ màng, má vẫn ửng hồng và vóc dáng vẫn thon thả như ngày nào thì sao mà lẻ loi được. Phương Lan nói, trước đây chị chưa từng nghĩ đến chuyện một ngày vợ chồng sẽ đường ai nấy đi. Chị đã cố gắng níu kéo nhiều lần vì các con, nhưng rồi cuối cùng cái gì đến đã phải đến và chị lại lẻ loi ở cái tuổi lẽ ra phải ổn định. Sau cuộc chia ly, ba mẹ con dọn về nơi ở mới và một cuộc sống mới lại đang bắt đầu.

Ngôi nhà nhỏ ở ngõ Văn Hương, Hà Nội với diện tích mặt bằng chỉ hơn 20m2 của 3 mẹ con chị luôn đầy ắp tiếng cười. Hằng ngày Phương Lan và con gái lớn Vũ Thùy Linh, từ sáng đến tối quần quật trên sàn tập của Trung tâm đào tạo VĐV cấp cao Hà Nội. Còn cu Tí mới 5 tuổi đến trường mẫu giáo. Những lần cả mẹ Phương Lan và chị Thùy Linh đều đi tập huấn hoặc thi đấu thì cu Tí được gửi sang nhà bác ruột, là chị gái của Phương Lan.

Phương Lan bảo đôi lúc cũng buồn lắm vì mình luôn mong muốn có một gia đình đầm ấm mà không được, muốn có một chỗ dựa vững chắc thì giờ cũng không có. Lại đã trải qua một lần tình cảm không trọn vẹn, giờ khó có đủ dũng cảm để làm lại từ đầu. Cũng khó tưởng tượng một nữ võ sĩ mạnh mẽ trên sàn đấu lại có lúc phải thở dài: "Cứ tưởng sau tất cả những gì mình vất vả mới có được, sau quãng đời thi đấu và sinh bé thứ 2 mình sẽ có một cuộc sống ổn định. Giờ không ngờ lại như thế. Cuộc sống không có cái gì là biết trước được".

Hai thế hệ Wushu ở gia đình Phương Lan.

Năm nay cũng là một năm đáng quên trong sự nghiệp thể thao của con gái chị Vũ Thùy Linh. Thùy Linh hiện đang tái phát chấn thương và phải đối diện với nguy cơ nghỉ thi đấu SEA Games 26, tổ chức tại Indonesia vào cuối năm nay. Mẹ Phương Lan đang áp dụng một giáo án riêng cho con gái nhằm giúp Linh có thể duy trì tập luyện trong quá trình dưỡng thương, hy vọng đến cuối năm nay có thể đồng hành cùng mẹ tại SEA Games 26 trên đất Indonesia.

Ngay từ nhỏ Thùy Linh đã bắt chước mẹ tập wushu, khi lớn lên cô bé cũng mê riết môn thể thao này. Thùy Linh cũng từng đoạt nhiều huy chương quí giá và cũng từng phải chịu nhiều chấn thương như mẹ. Nhưng tất cả những điều đó cũng không khiến cho 2 mẹ con dứt thể thao ra được.

Cuộc sống của mẹ con Phương Lan giờ cũng ổn định nhờ biết chắt chiu tiền thưởng rồi tiết kiệm trong suốt thời gian thi đấu, làm HLV. Cuộc sống vẫn cứ thế trôi, bởi theo Phương Lan: "Tôi nghĩ đơn giản lắm, được sống và làm công việc mình thích, phù hợp với khả năng của mình, thế đã là mãn nguyện. Mức lương Nhà nước trả cho 2 mẹ con cùng tiền thưởng nhờ thành tích thi đấu cũng đủ sống. Mình sống như mình vốn có, sống thật tốt để không phải áy náy gì cả. Ngay từ bé tôi đã tự lập và giờ sẽ lại tiếp tục vững bước trên đường đời".

Khánh Vy